1. Ewangelia Janowa w sobie właściwy sposób podkreśla wielokrotnie, iż Jezus, który powstał z martwych, rzeczywiście żyje. Przyjście zmartwychwstałego Pana do zalęknionych uczniów nie jest zbiorową sugestią ani projekcją ich wyobraźni. Jezus „stanął” (20,19.26) – to słowo występuje u Jana we wszystkich opisach chrystofanii (20,14.19.26; 21,4), oddając triumfalną rzeczywistość nowego życia Jezusa, który ostatnio (w Wielki Piątek) został „położony” w grobie (19,41n).

Obecność Zmartwychwstałego nie przypomina przy tym ukazania się widma (por. Łk 24,37). Jezus wyraźnie się porusza – staje „na środek” (20,19.26), co równocześnie przywraca Jego centralną, królewską pozycję w świadomości ogarniętych chaosem zwątpienia uczniów. Uczniowie stają się wówczas Kościołem – wspólnotą, zgromadzoną wokół Zmartwychwstałego Jezusa i wsłuchaną w Jego orędzie.
Jezus „mówi” do uczniów (20,19.22.27.29 – czas teraźniejszy słowa podkreśla żywość wydarzeń). Sam „pokazuje” ręce i bok (20,20). „Tchnie” w uczniów nowe życie (20,22). „Przychodzi” do nich (20,26).
2. Słowa Jezusa: „Pokój wam!” (20,19.21.26; por. Łk 24,36) nie są tylko zwyczajowym pozdrowieniem (Szalom!). Pokój oznacza w Biblii spełnienie, błogosławieństwo, przebaczenie i pojednanie. Jezus wprowadza więc uczniów na nowy poziom – pełni życia dzięki Jezusowi i z Jezusem. Ten nowy stan życia uczniów jest nieustannie podtrzymywany przez słowo, które Jezus stale przekazuje („mówi”) swojemu Kościołowi i przez Ducha, którego swojemu Kościołowi udziela (20,19.22).
3. Owo nowe, paschalne życie nie ma być tylko przelotną, emocjonalną radością, wynikającą z poczucia bliskości Jezusa (por. 20,20). To życie jest królewskim posłaniem, misją w Duchu Świętym (20,21-23). Aby jednak uczniowie nie wpadli w pychę, Jezus wyraźnie zaznacza, iż to On stale jest głównym, aktywnym podmiotem tej misji jednania ludzi z Ojcem. Jezus nie przygląda się tylko wysiłkom apostołów z dalekiej perspektywy nieba. Nie jest tylko Kimś, o kim opowiada się na kazaniach. On stale „jest posłany” (greckie Perfectum) od Ojca i spełniając nieustannie tę misję, włącza w nią teraz swych uczniów (20,21).
4. „Tchnienie” Ducha Świętego (20,22) ma moc stwórczą. Ten sam czasownik użyty był w greckiej wersji Starego Testamentu przy opisie stworzenia człowieka z prochu ziemi (Rdz 2,7; por. Mdr 15,11). Użyty został także w opisie przywrócenia życia synowi wdowy z Sarepty Sydońskiej (1 Krl 17,21) i w pełnym napięcia i dynamizmu proroctwie Ezechiela o tchnieniu Ducha i ożywieniu martwego, pobitego Izraela (Ez 37,9). Owocem zmartwychwstania Jezusa jest zatem także zmartwychwskrzeszenie i nowe stworzenie wspólnoty Kościoła i każdego z uczniów osobiście. Proklamacja: „Ujrzeliśmy Pana” (20,25 – greckie Perfectum) jest nie tylko relacją o historycznym wydarzeniu chrystofanii (por. 20,20), ale też świadectwem głębokiej, wewnętrznej przemiany, jakiej uczniowie pod wpływem spotkania ze Zmartwychwstałym doznali (por. 20,29).
Jan nie jest jednak triumfalistą. Opis udzielenia Ducha wprowadzony został bowiem tą samą formułą „A to powiedziawszy” (20,22), którą poprzednio wprowadzone zostało ukazanie przebitych rąk i boku Jezusa (20,20). Duch Zmartwychwstałego jest jednocześnie Duchem Ukrzyżowanego (19,30). Dlatego też Duch Święty związany jest tak mocno z odpuszczeniem grzechów (20,22n).
5. Tomasz, choć jest jednym z Dwunastu (20,24), stanowczo odrzuca świadectwo pozostałych uczniów (20,25). Znamienne, iż nie domaga się on ujrzenia dowodów zmartwychwstania Ukrzyżowanego, ale oznak ukrzyżowania Zmartwychwstałego. Wbrew powszechnej opinii, „niewierny” Tomasz nie kwestionuje zatem samego faktu chrystofanii. Kwestionuje on raczej jej rzeczywiste znaczenie zbawcze. Kwestionuje także wiarygodność tradycji apostolskiej.
6. Wyznanie wiary, które jednak składa Tomasz („Pan mój i Bóg mój” – 20,28), jest najgłębszym, najpełniejszym potwierdzeniem tożsamości Jezusa w Ewangelii. Nie jest to jednak tylko stwierdzenie dogmatyczne, potwierdzające bóstwo Jezusa. Zaimek „mój” wskazuje bowiem na pełną zażyłości relację, która nawiązuje się i trwa odtąd pomiędzy uczniem a Zmartwychwstałym Panem. Znamienne jest, iż wielokrotnie wcześniej użyty w czwartej Ewangelii tytuł „Pan” (4,49; 11,21; 13,6 itd.) zostaje uzupełniony o zaimek „mój” dopiero w narracji o wydarzeniach wielkanocnych (w opisie spotkań z Marią Magdaleną i Tomaszem – 20,13.28).
7. Zmartwychwstały przychodzi do uczniów w określonym rytmie czasu. Są to kolejne niedziele, w których Kościół może doświadczyć obecności Pana, wsłuchać się w Jego słowo i otrzymać umocnienie Duchem Świętym (20,19.26).
8. Nośnikiem objawienia i kontaktu ze Zmartwychwstałym jest dla nas – odbiorców Ewangelii – nie tylko ustna tradycja apostolska o wielkanocnych chrystofaniach. Od czasów Ewangelisty trwa bowiem w Kościele (greckie Perfectum – 20,30n) spisana księga, która uczniom wszystkich czasów umożliwia trwanie w wierze i dostęp do pełni życia, zawartego w „imieniu” Jezusa – godności i funkcji Mesjasza, Bożego Syna (20,31; por. 11,27).
 
MEDITATIO
 
Powstanie Jezusa z martwych otwiera nowy, decydujący etap rozpoznawania przez uczniów, kim On naprawdę jest. Ewangelia Janowa nie przedstawia nam wydarzeń paschalnych w perspektywie linearno-czasowej, jak gdyby krzyż Jezusa należał definitywnie do przeszłości, a teraz panowała już tylko era triumfu zmartwychwstania. Jezus ukrzyżowany i zmartwychwstały to ten sam Pan. Nosi na sobie ślady męki, a jednocześnie jest w pełni Bogiem. Konsekwentnie, dar Ducha Świętego dla uczniów ukazany został przez Jana jako bezpośredni owoc Paschy: śmierci i zmartwychwstania Mesjasza, Bożego Syna.
Jezus włącza uczniów w Swoją misję jednania świata z Ojcem. Daje władzę odpuszczania grzechów. Jednakże odpuszczać grzechy może tylko ten, kto rozpoznał Zmartwychwstałego, kto sam został wewnętrznie przemieniony, kto jest pełen Ducha Świętego, kto powstał ze śmierci do życia Duchem. Z drugiej strony – głoszenie Bożego miłosierdzia nie zostało powierzone samotnym charyzmatykom, nawiedzonym lider(k)om, „kowbojom” apostolstwa i duszpasterstwa. Jest to stała, własna misja Chrystusa, w której wypełnianie włączona została cała wspólnota Kościoła, obdarowana Duchem Świętym. Chrystus jest w spełnianiu tej misji nieustannie, aktywnie obecny. CONTEMPLATIO Dzisiejsza niedziela jest Niedzielą Miłosierdzia. Zmartwychwstały Chrystus przynosi nam dar pojednania i pokoju – błogosławieństwo i pełnię życia.
Spróbuję dostrzegać aktywną obecność Zmartwychwstałego w konkretnej wspólnocie parafialnej, w niedzielnej Eucharystii, w sakramencie bierzmowania, w liturgii pojednania, w głoszonym Słowie, w spisanej Biblii. Spróbuję z wiarą dostrzegać, jak Jezus dzisiaj mówi, tchnie Ducha, gromadzi nas wokół siebie, okrywa chwałą cierpienie.
 
ORATIO
 
Jezu, spraw, byś stał się rzeczywiście moim Panem i moim Bogiem.
Daj mi umrzeć dla Ciebie. Daj mi powstać do prawdziwego życia.
ks. Bartosz Adamczewski (ITB VERBUM)